Zglob kolena, prednje ukršteni ligament – povreda
Prednje ukršteni ligament se nalazi u zglobu kolena i povezuje unutrašnju površinu lateralnog femoralnog kondila (butne kosti) i dijagonalno, kroz sredinu kolenog zgloba do prednjeg dela cevanice (platoa tibie). Ligament je koštano-fibroznog porekla, dužine oko četiri centimetra.Najveće opterećenje, skoro 90%, podnosi prilikom dubokog čučnja i u poslednjim momentima ispravljanja kolena (poslednjih 30 stepeni).
Glavna uloga prednje ukrštenih ligamenata je stabilnost kolena prilikom hodanja i bilo kakvih jačih opterećenja u okviru sporta – doskoka, naglih promena pravca. Nagla promena smera pri trčanju, usporavanje, doskok i slične kretnje, često imaju za posledicu kidanje (rupturu) prednjeg ukrštenog ligamenta. Ova povreda (lesio) može biti parcijalna – delimična ili potpuna.Često je povreda jednog ligamenta udružena sa povredama drugih delova kolena tj. drugih ligamenata, zglobne kapsule, meniskusa ili hrskavice. Najsigurniji oblik provere da li je došlo do povrede prednjih ukrštenih ligamanata (parcijalnih, potpunih) je magnetna rezonanca.
Kod potpune rupture je hirurško lečenje primarno i potrebno ga je sprovesti u što kraćem vremenskom periodu od trenutka povređivanja (Slika 2). Nakon toga, pacijent se upućuje na rehabilitaciju (šest i devet meseci, a u retkim slučajevima do godinu dana). Najozbiljniji problem sportistima predstavlja mišićno-tetivna atrofija kao posledica postoperativne imobilizacije (od jedne do šest nedelja) nakon operacije.
Najveća je zabluda da kod osoba koje nisu profesionalni sportisti, operacija rešava sve. Najneophodnija stvar kod rekreativaca je sama priprema za operaciju, uz povećanje snage mišića nadkolenice. Povreda je praćena bolom, otokom, crvenilom. Kako i u toku priprema za operaciju, tako i nakon operacije, poželjno je što ranije početi sa fizikalnom terapijom.
Indiba tretman može da se radi odmah nakon izlaska iz bolnice. Drastično smanjuje zadržavnja otoka, a nakon skidanja konaca onemogućava stvaranje nefunkcionalnog fibroznog ožiljka.
Oporavak celokupno traje šest meseci, ukoliko okolnosti dozvoljavaju, za sportiste je čak bolje da traje i devet meseci.